SAĞLIK ALANINDA REKLAM VE TANITIMA İLİŞKİN MEVZUAT
11-09-2008
SAĞLIK ALANINDA
REKLAM VE TANITIMA İLİŞKİN MEVZUAT
TABABET VE ŞUABATI SAN?ATLARININ TARZI İCRASINA DAİR
KANUN
Kanun Numarası : 1219
Resmi Gazete
Tarih: 14.4.1928; Sayı: 863
Madde 24 – İcrayı sanat eden tabipler hasta
kabul ettikleri mahal ile muayene saatlerini ve ihtisaslarını bildiren ilanlar
tertibine mezun olup diğer suretlerle ilan, reklam ve saire yapmaları memnudur.
TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ KANUNU
Kanun Numarası : 6023
Resmi Gazete
Tarih: 31.1.1953; Sayı: 8323
Madde 28 –
İdare Heyetinin diğer vazifeleri şunlardır.
d) Sinema, radyo, müstahdemler veya sair yazılı ve sözlü
vasıtalarla reklam yapılmasını
önlemek.
TIBBİ DEONTOLOJİ NİZAMNAMESİ
Resmi Gazete
Tarih: 19.2.1960; Sayı: 10436
Madde 8 – Tabiplik ve diş tabipliği;
mesleklerine ve tedavi müesseselerine, ticari bir veçhe verilemez.
Tabip ve diş tabibi, yapacağı yayınlarda tababet mesleğinin şerefini üstün
tutmaya mecbur olup, her ne suretle olursa olsun, yazılarında kendi reklâmını
yapamaz.
Tabip ve diş tabibi, gazetelerde ve diğer neşir vasıtalarında. reklâm
mahiyetinde teşekkür ilânları yazdıramaz.
Madde 9 – Tabip ve diş tabibi, gazete ve sair
neşir vasıtaları ile yapacağı ilânlarda ve reçete kâğıtlarında. ancak ad ve
soyadı ile adresini, Tababet İhtisas Nizamnamesine göre kabul edilmiş olan
İhtisas şubesini, akademik ünvanını ve muayene gün ve saatlarını yazabilir.
Muayenehane kapılarına veya binaların dışına asılacak tabelâların ebadı ve
adedi, mahallî tabip odaları tarafından tesbit edilebilir. Tabipler ve diş
tabipleri, tabip odalarının bu husustaki kararlarına riayet etmekle
mükelleftirler.
Tabelâlarda en çok iki renk kullanılabilir. Işık verici vasıtalarla tabelâları
süslemek yasaktır.
Madde 39 – Tabip ve diş tabibi meslektaşlarının
hastalarını elde etmeğe mâtuf hareket ve teşebbüslerde bulunamaz.
HEKİMLİK MESLEK ETİĞİ KURALLARI
TTB 47. Genel Kurulunda kabul edilmiştir.
(10-11 Ekim 1998)
Ticari Amaç ve Reklam Yasağı:
Madde:11- Hekim, mesleğini uygularken reklam yapamaz, ticari
reklamlara araç olamaz, çalışmalarına ticari bir görünüm veremez; insanları
yanıltıcı, paniğe düşürücü, yanlış yönlendirici, meslektaşlar arasında haksız
rekabete yol açıcı davranışlarda bulunamaz. Hekim, yayın araçlarıyla yapacağı
duyurularda varsa, Tababet Uzmanlık Tüzüğü?ne göre kabul edilmiş olan uzmanlık
alanını, çalışma gün ve saatlerini bildirebilir. Tabela ve benzeri tanıtım
araçlarının biçim ve boyutları yerel tabip odası tarafından saptanır.
TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ DİSİPLİN YÖNETMELİĞİ
Resmi Gazete Tarih: 28/04/2004
Resmi Gazete Sayı: 25446
İKİNCİ BÖLÜM
Disiplin Suçları ve Cezaları
Para Cezası
Madde 4- Para cezası, 6023 sayılı Türk Tabipleri Birliği
Kanununun 39 uncu maddesinin (b) bendinde belirtilen sınırlar dahilindeki
paranın odaya ödenmesine dair verilecek cezadır.
b) Tanıtım kurallarına aykırı davranmak,
c) Her türlü iletişim mecrasında reklam amacına yönelik
yazılar yazmak, yazdırmak veya açıklamada bulunmak yahut ortağı olduğu kuruluş
veya şirket aracılığıyla bu anlamda reklam yapılmasını sağlamak,
d) Bireysel olarak veya yöneticisi oldukları dernekler ya da
çalıştıkları kurumlar aracılığıyla ticari ürün veya hizmetin tanıtımında yer
almak veya reklamına aracılık etmek,
e) El ilanları, tabelalar, basın ve benzeri yollarla
meslektaşlararası haksız, tıp dışı rekabete yol açacak duyurular yapmak,
j) Türk Tabipleri Birliği veya odalarca saptanmış tabela ile
ilgili kurallara uymamak,
SAĞLIK KURULUŞLARI YÖNÜNDEN
DÜZENLEME YAPAN MEVZUAT
ÖZEL HASTANELER YÖNETMELİĞİ
Resmi Gazete
Tarihi: 28.05.2004; Sayı:25475
Bilgilendirme ve Tanıtım
Madde 60- Özel hastaneler; tıbbî deontoloji ve meslekî etik
kurallarına aykırı şekilde, insanları yanıltan, yanlış yönlendiren ve talep
yaratmaya yönelik, ruhsatında yazılı kabul ve tedavi ettiği uzmanlık
dallarından başka hastaları kabul ve tedavi ettiği intibaını uyandıran, diğer
hastaneler aleyhine haksız rekabet yaratan davranışlarda bulunamazlar ve bu
mahiyette tanıtım yapamazlar. Özel hastaneler, ruhsatında kayıtlı ismi dışında
başka bir isim kullanamazlar.
Özel hastaneler tarafından; sağlığı koruyucu ve geliştirici nitelikteki bilgilendirme
ve tanıtımlar yapılabilir. Bilgilendirme ve tanıtım faaliyetleri kapsamında,
yanıltıcı, abartılı, doğruluğu bilimsel olarak kanıtlanmamış bilgilere ve talep
yaratmaya yönelik açıklamalara yer verilemez.
Özel hastaneler; hizmet alanları ve sunacağı hizmetler ile açılış bilgileri ve
benzeri konularda toplumu bilgilendirmek amacıyla tanıtım yapabilir ve ilan
verebilir.
Özel hastaneler tarafından oluşturulan internet sitelerinde; yer alan her türlü
sağlık bilgisi, alanı ile ilgili bilgi ve tecrübeye sahip sağlık meslek
mensupları tarafından verilmek zorundadır. Bu siteler aracılığıyla hiçbir
şekilde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler verilemez. İnternet
sayfalarında verilen bilginin, son güncelleme tarihi açıkça belirtilir.
Yukarıda belirtilen esaslara uymayan özel hastane sahipleri ve mesul müdürleri
hakkında ilgili mevzuat hükümlerindeki müeyyideler uygulanır.
AYAKTA TEŞHİS VE TEDAVİ YAPILAN ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI
HAKKINDA YÖNETMELİK
Resmi Gazete
Tarih: 15.02.2008; Sayı: 26788
Bilgilendirme ve tanıtım
MADDE 29 ? (1) Sağlık kuruluşları
tarafından reklam yapılamaz.
(2) Sağlık kuruluşları tarafından, tıbbi deontoloji ve
mesleki etik kurallarına aykırı, insanları yanıltan, yanlış yönlendiren, talep
yaratmaya yönelik, doğruluğu bilimsel olarak kanıtlanmamış veya yerleşik tıbbi
metot haline gelmemiş uygulamalara dayalı tanıtım yapılamaz ve diğer sağlık
kuruluşları aleyhine haksız rekabet yaratan davranışlarda bulunulamaz.
(3) Tabelaları ile basılı ve elektronik ortam
materyallerinde, ruhsatnamesinde kayıtlı sağlık kuruluşu ismi dışında başka bir
isim kullanılamaz.
(4) Sağlık kuruluşları, sağlığı koruyucu ve geliştirici
nitelikte bilgilendirme yapabilir. Birinci fıkra hükümlerine aykırı
olmamak kaydıyla açılışı, hizmet alanları ve sunduğu hizmetler ile ilgili
konularda toplumu bilgilendirmek amacıyla tanıtım yapabilir ve ilan verebilir.
Ancak, bilgilendirme ve tanıtım faaliyetleri kapsamında yanıltıcı, abartılı,
doğruluğu bilimsel olarak kanıtlanmamış bilgilere ve talep yaratmaya yönelik
açıklamalara yer verilemez.
(5) Sağlık kuruluşları tarafından her türlü yayın
mecralarında yer alan sağlık bilgileri, konusuna göre yetkili sağlık meslek
mensupları tarafından verilmek zorundadır. Bu mecralar yoluyla yapılan
bilgilendirme ve tanıtımlar, hastayı ilgili sağlık kuruluşuna doğrudan veya
dolaylı biçimde yönlendirecek içerikte olamaz.
(6) Bu maddede belirtilen esaslara uymayan sağlık
kuruluşlarının işletenleri ve mesul müdürleri hakkında ilgili mevzuat
hükümlerindeki müeyyideler uygulanır.
Uyulması gereken diğer hususlar
MADDE 31 ? (1) Sağlık kuruluşu işletenleri ile
mesul müdürleri, aşağıda belirtilen hususlara uymak zorundadır:
e) Sağlık kuruluşunun dış tabelalarında, ruhsatnamede
belirtilen uzmanlık dalları haricinde başka uzmanlık dalı ve/veya başka ibareler
yazılamaz.
ı) Binanın dış cephesinde, sağlık kuruluşunun isminin ve
ruhsatnamede belirtilen uzmanlık dallarının yazılı olduğu tabelalardan başka
bir tabela yer alamaz. Sağlık kuruluşu veya hizmetleri ile ilgili 29 uncu
maddeye uygun olmayan yazı, ilan veya tanıtım veya reklam benzeri ibarelerin
olduğu materyaller bulundurulamaz ve dağıtılamaz.
AKUPUNKTUR TEDAVİSİ UYGULANAN ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI İLE
BU TEDAVİNİN UYGULANMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
Dayandığı Kanun Numarası ve Tarihi: 1219 – 11.4.1928 /
3359 – 7.5.1987 / Khk/181 – 14.12.1983
Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 17 Eylül 2002 – Sayı:
24879
Yasaklar
Madde 27- Bu Yönetmelik kapsamında olan özel sağlık
kuruluşları, muayenehaneler ile kişiler Yönetmelik hükümlerine ve aşağıda
belirlenen hususlara uymak zorundadırlar:
a) Uygunluk belgesi almadan faaliyete geçilemez.
b) Bu sağlık kuruluşlarında, personel çalışma belgesi
düzenlenen hekimler ve diğer sağlık personeli dışında hekim ve sağlık personeli
çalıştırılamaz.
c) Sağlık kuruluşunun bünyesinde olmayan faaliyetler ve
fiyatlar konusunda reklam verilemez.
d) Müdürlükçe adlarına personel çalışma belgesi
düzenlenmemiş hekim ve hekim dışı sağlık personeli, her ne surette olursa
olsun, sağlık kuruluşunda çalıştırılamaz.
e) Sağlık kuruluşunda akupunktur tedavisini, Akupunktur
Tedavisi Uygulama Sertifikası olmayan diğer hekimler uygulayamaz.
f) Sağlık kuruluşunda akupunktur bilim komisyonunun
belirleyeceği kontrendikasyon durumlarda akupunktur yapılamaz.
Reklam, Tanıtım ve Bilgilendirme
Madde 28- Sağlık kuruluşları çalışmalarına ticari bir
görünüm veremeyecekleri gibi; insanları yanıltıcı, paniğe sevk edici, yanlış
yönlendirici, benzer nitelikteki kuruluşlar ve çalışanları arasında rekabete
yol açıcı davranışlarda bulunamazlar. Ancak, sadece sağlık kuruluşuna başvuran
hastaların kullanımına yönelik olarak, temel olarak sağlığı geliştirici ve
koruyucu nitelikte söz konusu sağlık kuruluşunun faaliyet gösterdiği alan ile
ilgili sağlık sorunları, bu sorunlardan korunma veya sağlık sorunlarının kişide
meydana getirdiği olumsuzlukların şahsi tedbirler aracılığı ile giderilmesi
veya azaltılması hakkında bilgiler içeren eğitim materyali hazırlayabilirler.
Sağlık kuruluşları ve çalışanları, yukarıda açıklanan hususlara
riayet etmek ve reklam, tanıtım, bilgilendirme niteliğindeki her türlü
faaliyetleri için Müdürlükten izin almak zorundadır.
AMBULANSLAR VE ACİL SAĞLIK ARAÇLARI İLE AMBULANS
HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ
Dayandığı Kanun Numarası ve Tarihi: 3359 – 7.5.1987 / 1219
– 11.4.1928 / Khk/181 – 13.12.1983 / 2918 – 13.10.1983
Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 7 Aralık 2006 – Sayı:
26369
Reklam, tanıtım ve bilgilendirme
MADDE 33- (1) Ambulans servisleri; tıbbi deontoloji ve
mesleki etik kurallarına aykırı şekilde, insanları yanıltan, yanlış yönlendiren
ve ruhsatında yazılı hizmetlerinden başka hastaları kabul ve tedavi ettiği
intibaını uyandıran, diğer servisler aleyhine haksız rekabet yaratan
davranışlarda bulunamazlar ve bu mahiyette tanıtım yapamazlar.
(2) Ambulans servisleri tarafından; sağlığı koruyucu, acil
sağlık hizmetlerini tanıtıcı ve geliştirici nitelikteki bilgilendirme ve
tanıtımlar yapılabilir. Bilgilendirme ve tanıtım faaliyetleri kapsamında,
yanıltıcı, abartılı, doğruluğu bilimsel olarak kanıtlanmamış bilgilere ve
açıklamalara yer verilemez.
(3) Ambulans servisleri; hizmet alanları ve sunacağı
hizmetler ile ilgili açılış bilgileri ve benzeri konularda toplumu
bilgilendirmek amacıyla tanıtım yapabilir ve ilan verebilir.
(4) Ambulans servisleri tarafından oluşturulan internet
sitelerinde; yer alan her türlü sağlık bilgisi, alanı ile ilgili bilgi ve
tecrübeye sahip sağlık meslek mensupları tarafından verilmek zorundadır. Bu
siteler aracılığıyla hiçbir şekilde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik
bilgiler verilemez. İnternet sayfalarında verilen bilginin, son güncelleme
tarihi ile yazan kişi ve kariyeri açıkça belirtilir.
HİPERBARİK OKSİJEN TEDAVİSİ UYGULANAN ÖZEL SAĞLIK
KURULUŞLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
Dayandığı Kanun Numarası ve Tarihi: 1219 – 11.4.1928 /
3359 – 7.5.1987
Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 1 Ağustos 2001 – Sayı:
24480
Yasaklar
Madde 36- Bu Yönetmelik kapsamında olan sağlık kuruluşları
ile kişiler Yönetmelik hükümlerine ve aşağıda belirtilen hususlara uymak
zorundadırlar:
d) Sağlık kuruluşunun bünyesinde olmayan faaliyetler ve
fiyatlar konusunda reklam verilemez.
g) Sağlık kuruluşu, şubesinin tabelasında, şubede verilecek
hizmetler dışında asıl adresteki branşları belirtilemez.
l) Sağlık kuruluşunun dış cephesinde bu Yönetmelikte
belirtilen tabelalardan başka bir tabela veya her ne şekilde olursa olsun
tüketiciye yönelik olarak kuruluş veya hizmetleri ile ilgili yazı, ilan ve
reklam benzeri ibare bulundurulamaz.
Reklam, Tanıtım ve Bilgilendirme
Madde 37- Sağlık kuruluşları çalışmalarına ticari bir
görünüm veremeyecekleri gibi; insanları yanıltıcı, paniğe sevk edici, yanlış
yönlendirici, benzer nitelikteki kuruluşlar ve çalışanları arasında rekabete
yol açıcı davranışlarda bulunamazlar.
Ancak, sadece özel sağlık kuruluşuna başvuran hastaların
kullanımına yönelik olarak, temel olarak sağlığı geliştirici ve koruyucu
nitelikte söz konusu sağlık kuruluşunun faaliyet gösterdiği alan ile ilgili
sağlık sorunları, bu sorunlardan korunma veya sağlık sorunlarının kişide
meydana getirdiği olumsuzlukların şahsi tedbirler aracılığı ile giderilmesi
veya azaltılması hakkında bilgiler içeren yazılı veya görsel-işitsel eğitim
materyalleri hazırlayabilirler.
İLKYARDIM YÖNETMELİĞİ
Dayandığı Kanun Numarası ve Tarihi: 3359 – 7.5.1987 /
Khk/181 – 14.12.1983 / 1593 – 24.4.1930
Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 22 Mayıs 2002 – Sayı:
24762
Yasaklar
Madde 28- Bu Yönetmelik kapsamındaki Eğitimci Eğitimi Veren
Kuruluşlar ve Merkezler bu Yönetmelik hükümlerine ve aşağıda belirlenen
hususlara uymak zorundadırlar:
i) Eğitimci Eğitimi Veren Kuruluş ve Merkez bünyesinde
olmayan faaliyetler ve fiyatlar konusunda reklam verilemez.
l) Bu Yönetmelik kapsamındaki Eğitimci Eğitimi Veren Kuruluş
ve Merkezler, tabela veya basılı evraklarında, başka bir ünvan veya mevcut
ünvanlarının yabancı dildeki karşılıklarını kullanamazlar.
Reklam, Tanıtım ve Bilgilendirme
Madde 30- Eğitimci Eğitimi Veren Kuruluş ve Merkezler;
insanları yanıltıcı, paniğe sevk edici ve yanlış yönlendirici reklam, tanıtım
ve bilgilendirmede bulunamazlar.
Eğitimci Eğitimi Veren Kuruluş ve Merkezler tarafından,
ilkyardım ve kazalardan korunma ve önlemeye yönelik bilgiler içeren materyaller
hazırlanabilir. Bu materyaller Müdürlüğün onayından sonra kullanılabilir.
Geçici Madde 1- Bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce
Bakanlık, Üniversiteler, Sivil Savunma Genel Müdürlüğü ve Kızılay tarafından
verilmiş olan ?Eğitimci Eğitmeni Sertifikaları? ile ?İlkyardım Eğitimcisi
Sertifikaları? Bakanlıkça, ?İlkyardımcı Sertifikaları? ise Müdürlükçe bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden itibaren bir yıl içerisinde onaylandığı
takdirde geçerlilik kazanır.
Diğer kurum ve kuruluşlar, Yönetmeliğin yürürlüğe
girmesinden itibaren bir yıl içerisinde ?Eğitimci Eğitimi Veren Kuruluş?
ve/veya ?Merkez? statüsüne geçtikleri takdirde, geçmişte verdikleri ?Eğitimci
Eğitmeni Sertifikaları? ve ?İlkyardım Eğitimcisi Sertifikaları? Bakanlıkça,
?İlkyardımcı Sertifikaları? ise Müdürlükçe onaylandığı takdirde geçerlilik
kazanır.
Yurtdışından alınmış olan sertifikaların geçerliliği Bilim
Komisyonunca belirlenir.
EVDE BAKIM HİZMETLERİ SUNUMU HAKKINDA YÖNETMELİK
Dayandığı Kanun Numarası ve Tarihi: 1219 – 11.4.1928 /
3359 – 5.7.1987 / Khk/181 – 13.12.1983
Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 10 Mart 2005 – Sayı:
25751
Tanıtım ve Bilgilendirme
Madde 30- Sağlık kuruluşları, insanları yanıltıcı, paniğe
sevk edici, yanlış yönlendirici, benzer nitelikteki kuruluşlar ve çalışanları
arasında haksız rekabete yol açıcı davranışlarda bulunamazlar.
Ancak, sadece sağlık kuruluşundan evde bakım hizmeti talep
eden kişilerin kullanımına yönelik olarak, temel olarak sağlığı geliştirici ve
koruyucu nitelikte, faaliyet gösterdiği alan ile ilgili sağlık sorunları, bu
sorunlardan korunma veya sağlık sorunlarının kişide meydana getirdiği
olumsuzlukların şahsi tedbirler aracılığı ile giderilmesi veya azaltılması
hakkında bilgiler içeren eğitim materyalleri hazırlayabilirler.
Sağlık kuruluşları ve çalışanları, yukarıda açıklanan
hususlara riayet etmek şartıyla tanıtım ve bilgilendirme niteliğindeki her
türlü faaliyetleri için Müdürlükten izin almak zorundadır.
SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİ
SUT 3.1.3.3. Sağlık kurumu/kuruluşu ilave ücret
alınabileceğini belirten yazıyı sağlık kurumuna/kuruluşuna girildiğinde
görülebilecek bir yere uygun büyüklükte çerçeve/tabela şeklinde asar, aksi
takdirde bu sözleşmenin (5.1.10) numaralı maddesine göre işlem yapılır.
SUT 3.1.14. Merkez, kendilerine hasta
gönderilmesine yönelik olarak her ne şekilde olursa olsun, kurumlar, hekimler,
diğer sağlık kurum ve kuruluşları ve üçüncü şahıslarla açık veya gizli
işbirliği, ilgili mevzuata aykırı yersiz talep oluşturacak reklam ve tanıtım
yapamaz, simsar ve benzeri yönlendirici personel bulunduramaz. Bu durumların
varlığında (5.1.10) uygulanır.
SUT 5.1.10. Bu sözleşmenin (3.1.2.1), (3.1.2.2),
(3.1.3.3), (3.1.7.1), (3.1.7.2), (3.1.8.2), (3.1.8.3), (3.1.9.1), (3.1.9.3),
(3.1.9.4), (3.1.9.5), (3.1.10.1), (3.1.10.2), (3.1.10.3), (3.1.10.4),
(3.1.10.5), (3.1.11), (3.1.12), (3.1.13.1), (3.1.13.2), (3.1.14), (3.2.1.1),
(3.2.1.2), (3.2.2.2), (3.2.5.2), (3.2.5.3), (3.2.5.5), (3.2.6) ve (3.2.8)
numaralı maddelerinde belirtilen hükümlere aykırı davranıldığının Kurumca
tespit edilmesi halinde 10.000,00.- YTL (onbin),
5.1.12. Sağlık kurumu/kuruluşu, kuruluş ve
faaliyetiyle ilgili tabi oldukları mevzuat hükümlerine uymadığının tespit
edilmesi halinde 10.000,00.- YTL (onbin), cezai şart uygulanır ve Kurumca
tespit edilen fiiller açıkça belirtilmek suretiyle sağlık kurumu/kuruluşu
yazılı olarak uyarılır. ?
OPTİSYENLİK HAKKINDA KANUN
Kanun No. 5193
Kabul Tarihi : 22.6.2004 Resmi Gazete Tarih:
26.6.2004; Sayı: 25504
Tabipler
MADDE 5. ? Göz hastalıkları uzmanı tabipler optisyenlik müessesesi
açarak optisyenlik yapabilirler. Ancak optisyenlik yaptıkları sürece tabiplik
yapamazlar.
Optisyenlik uygulamaları
MADDE 6. ?
Optisyenler, optisyenlik yaptıkları sürece müesseselerinde
başka bir iş yapamaz ve müesseselerini muayenehane gibi kullandıramazlar.
Optisyenlik müessesesinde her türlü kontakt lens uygulanması
yasaktır.
Müessesede bulunma
MADDE 9. ? Optisyenin, mesleğini icra ettiği
müessesede bizzat bulunması esastır.
Optisyenler ile göz hastalıkları uzmanı tabipler, vergi mükellefiyetleri ayrı
olsa bile, aynı mekânda veya iç giriş kapıları veya iç bağlantıları bulunan
müesseselerde birlikte mesleklerini icra edemez. Sağlık kurum ve kuruluşları
bünyesinde veya binasının içinde de optisyenlik müessesesi açılamaz.
Optisyenlik unvanı
MADDE 11. ? Optisyen unvanını haiz olarak
müessese açmış olanlar, yalnız optisyen unvanını kullanabilirler. Başka bir
unvan kullanmaları veya gerçeğe uymayan reklam yapmaları yasaktır.
BAZI UYGULAMALAR YÖNÜNDEN
DÜZENLEME YAPAN MEVZUAT
KANUN NO: 2238
ORGAN VE DOKU ALINMASI, SAKLANMASI VE NAKLİ HAKKINDA
KANUN
Kabul Tarihi: 29 Mayıs 1979
Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 3 Haziran 1979 – Sayı:
16655
MADDE 4 – Bilimsel, istatistiki ve haber niteliğindeki bilgi
dağıtımı halleri ayrık olmak üzere, organ ve doku alınması ve verilmesine
ilişkin her türlü reklam yasaktır.
KORDON KANI BANKACILIĞI YÖNETMELİĞİ
Dayandığı Kanun Numarası ve Tarihi: Khk/181 – 13.12.1983
/ 3359 – 7.5.1987
Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 5 Temmuz 2005 – Sayı:
25866
Tanıtım ve bilgilendirme
Madde 24- Kordon kanı bankacılığı hakkında herhangi bir
yolla reklam yapmak yasaktır. Bankalar kordon kanı bankacılığı çalışmalarına
ticari bir görünüm veremeyecekleri gibi, bilimsel verilere dayanmayan,
insanları yanıltıcı, paniğe sevkedici, yanlış yönlendirici davranışlarda
bulunamazlar. Aksine davrananlar hakkında ilgili mevzuata göre işlem yapılır.
İLACA İLİŞKİN
DÜZENLEME YAPAN MEVZUAT
İSPENÇİYARI VE TIBBİ MÜSTAHZARLAR KANUNU
Kanun Numarası: 1262
Resmi Gazete Tarih: 26.5.1928; Sayı: 898
Madde 13 – (Değişik: 4/1/1943- 4348/1 md.)
Müstahzarları öğme yolunda ve bunlara malik olmadıkları şifa hassaları atıf
veya mevcut şifai tesirleri büyütmek suretiyle sabit veya muteharrik sinema
filimleri, ışıklı veya ışıksız ilan, radyo veya herhangi bir vasıta ile reklam
yapılması memnudur. Şu kadar ki, tarifname ve gazetelerde ??.hastalıklarında
kullanılması faydalıdır? şeklindeki ilanlara müsaade olunabilir. Ancak
reçetesiz satılmasına müsaade edilmiyen müstahzarların tıbbi mecmualardan başka
yerlerde reklamları yapılamaz.Reklam numunelerinin önceden Sıhhat ve İçtimai
Muavenet Vekaletince tasvip edilmeleri lazımdır.
Bir müstahzarın ilmi vasıfları hakkında hazırlanmış olan filimler Sıhhat ve
İçtimai Muavenet Vekaletinin müsaadesiyle ve tayin edeceği yerlerde
gösterilebilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Cezai Hükümler
MADDE 14. ?Optisyen unvanını haiz olmadığı halde
optisyenlik yapanlar veya optisyen olduğunu ilân edenler hakkında otuzmilyar
lira idarî para cezası alınır ve müessesesi kapatılır.
MADDE 15. ? 11 inci maddede belirtilen yasaklara uymayanlardan
onbeşmilyar lira idarî para cezası alınır.
ALTINCI BÖLÜM
Geçici ve Son Hükümler
MADDE 16. ? Optisyenlik müesseselerinin
açılışına ve sahip olmaları gereken şartlara dair usul ve esaslar ile
optisyenlerin yapacağı ilân ve reklamlar, tutacakları defterler ve diğer
hususlar Bakanlıkça bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay
içinde çıkarılacak yönetmelik ile düzenlenir.
KANUN NO: 2827
NÜFUS PLANLAMASI HAKKINDA KANUN
Kabul Tarihi: 24 Mayıs 1983
Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 27 Mayıs 1983 – Sayı:
18059
İLAÇ VE ARAÇLARIN İMAL, REKLAM VE PROPAGANDASIYLA İLGİLİ
HÜKÜMLERE AYKIRI EYLEMLER
MADDE 7 –
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca bu Kanunun 3 üncü
maddesine göre gebeliği önleyici nitelikte oldukları kabul edilen ilaç ve
araçların reklam ve propagandası 21 Mayıs 1928 tarih ve 1262 sayılı Kanunun 13
üncü maddesine göre yapılır. Buna aykırı hareket edenler bir aydan altı aya
kadar hapis ve yedibinbeşyüz liradan otuzbin liraya kadar ağır para cezasına
çarptırılırlar.
TİCARİ REKLAMA İLİŞKİN
GENEL DÜZENLEMELER
4822 SAYILI KANUNLA DEĞİŞİK 4077 SAYILI TÜKETİCİNİN
KORUNMASI HAKKINDA KANUN
Tanımlar
Madde 3 – Bu Kanunun uygulamasında;
l) Reklam veren: Ürettiği ya da pazarladığı
malın/hizmetin tanıtımını yaptırmak, satışını artırmak veya imajını
yaratıp güçlendirmek amacıyla hazırlattığı, içinde firmasının ya da mal/hizmet
markasının yer aldığı reklamları yayınlatan, dağıtan ya da başka yollarla
sergileyen gerçek ya da tüzel kişiyi,
Ticari reklam ve ilanlar
Madde 16- Ticari reklam ve ilânların kanunlara, Reklam
Kurulunca belirlenen ilkelere, genel ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına
uygun, dürüst ve doğru olmaları esastır.
Tüketiciyi aldatıcı, yanıltıcı veya onun tecrübe ve bilgi
noksanlıklarını istismar edici, tüketicinin can ve mal güvenliğini tehlikeye
düşürücü, şiddet hareketlerini ve suç işlemeyi özendirici, kamu sağlığını
bozucu, hastaları, yaşlıları, çocukları ve özürlüleri istismar edici reklam ve
ilânlar ve örtülü reklam yapılamaz.
Aynı ihtiyaçları karşılayan ya da aynı amaca yönelik rakip
mal ve hizmetlerin karşılaştırmalı reklamları yapılabilir.
Reklam veren, ticari reklam veya ilânda yer alan somut
iddiaları ispatla yükümlüdür.
Reklam verenler, reklamcılar ve mecra kuruluşları bu madde
hükümlerine uymakla yükümlüdürler.
Reklam kurulu
Madde 17-Ticari reklam ve ilânlarda uyulması gereken
ilkeleri belirlemek, bu ilkeler çerçevesinde ticari reklam ve ilânları
incelemek ve inceleme sonucuna göre, 16 ncı madde hükümlerine aykırı reklam ve
ilânları üç aya kadar tedbiren durdurma ve/veya durdurma ve/veya aynı
yöntemle düzeltme ve/veya para cezası verme hususlarında görevli bir Reklam Kurulu
oluşturulur. Reklam Kurulu kararları Bakanlıkça uygulanır.
Reklam Kurulu, ticari reklam ve ilânlarda uyulması gereken
ilkeleri belirlemede; ülke koşullarının yanı sıra, reklamcılık alanında
evrensel kabul görmüş tanım ve kuralları da dikkate alır.
Başkanlığı, Bakanın görevlendireceği ilgili Genel Müdür
tarafından yürütülen Reklam Kurulu;
e) Türk Tabibleri Birliği Merkez Konseyinin görevlendireceği
doktor bir üye,
olmak üzere yirmibeş üyeden oluşur.
Cezalar
Madde 25-(8) 16 ncı maddeye aykırı hareket edenler
hakkında Reklam Kurulu tarafından ihlalin niteliğine göre birlikte veya ayrı
ayrı üç aya kadar tedbiren durdurma, durdurma, düzeltme veya altıbin Türk
Lirası idarî para cezası uygulanır. 16 ncı maddeye aykırılık, ülke düzeyinde
yazılı, sözlü, görsel ve sair araçlar ile gerçekleşmiş ise, idarî para cezası
on katı olarak uygulanır.
(11) Yukarıdaki fıkralarda belirtilen para
cezaları, fiilin bir yıl içerisinde tekrarı halinde iki misli olarak uygulanır.
TİCARİ REKLAM VE İLANLARA İLİŞKİN İLKELER VE UYGULAMA
ESASLARINA DAİR YÖNETMELİK
Resmi Gazete Tarih: 14.06.2003; Sayı: 25318
Tanımlar
Madde 4 ? Bu Yönetmelikte geçen;
d) Reklam veren: Ürettiği ya da pazarladığı
malın/hizmetin tanıtımını yaptırmak, satışını artırmak veya imajını yaratıp
güçlendirmek amacıyla hazırlattığı, içinde firmasının ya da mal/hizmet
markasının yer aldığı reklamları yayımlatan, dağıtan ya da başka yollarla
sergileyen gerçek ya da tüzel kişiyi,
h) Ticari reklam ve ilân: Mal, hizmet veya marka
tanıtmak, hedef kitleyi oluşturanları bilgilendirmek ve ikna etmek, satışını
veya kiralanmasını sağlamak ya da arttırmak amacıyla reklam veren tarafından
herhangi bir mecrada yayımlanan pazarlama iletişimi niteliğindeki duyuruyu,
ifade eder.
Temel İlkeler
Madde 5 ?Ticari reklam ve ilânlarda, aşağıda belirtilen temel ilkeler esas
alınır.
a) Reklamlar yasalara, genel ahlaka uygun, doğru ve dürüst olmalıdır.
d) Biçimi ve yayımlandığı mecra ne olursa olsun, bir
reklamın ?reklam? olduğu açıkça anlaşılmalıdır. Bir reklam haber ve yorum
öğeleri içeren bir mecrada yayımlandığında, ?reklam? olduğu kolaylıkla
algılanacak biçimde belirtilir. Örtülü reklam yapılamaz.
Kamu Sağlığı
Madde 17 ?Reklamlar, kamu sağlığını bozucu nitelikte olamaz.