Sağlık çalışanlarına şiddet yasa teklifi Meclis'te
03-11-2018
Sağlık çalışanlarına şiddet yasa teklifi Meclis'te
AK Parti'nin sağlık çalışanlarına yönelik şiddetin önlenmesi için hazırladığı
yasa teklifi Meclis Başkanlığı'na sunuldu. Teklif ile ilaç ve eczacılık
alanında düzenleme, sağlık çalışanlarına şiddetin önlenmesi gibi konular
hedefleniyor. TBMM Başkanlığına sunulan teklif 43 maddeden oluşuyor. Teklifin
perşembe günü Meclis Sağlık Komisyonu'nda görüşülmesi öngörülüyor.
Yasa teklifine göre, sağlıkta şiddette failler artık karakoldan serbest
kalmayacak, savcılığa sevk edilecek.
Teklifle ilaç tedarik zincirine aykırı hareket edenlere yaptırım artacak.
Sağlık Bakanlığı'ndan izinsiz ilaç satışı yapanlara 300 bin TL'ye kadar ceza
verilecek.
Tüp bebek tedavisine 40 yaş kriteri getirilecek.
Yığılma varsa aile hekimi hastayı başka aile hekimine yönlendirebilecek.
Sigara açıkta değil kapalı dolapta satılacak. Kapalı dolapta sigara satma
zorunluluğuna uymayana 5 bin TL ceza uygulanacak. Tütün ürünleri reklamları
sinema salonları ve sosyal medyada yapılmayacak. Tütün ürünlerindeki uyarı
yazıları büyütülecek.
TEKLİFİN GENEL GEREKÇESİNDE VE MADDELERİNDE ŞU İFADELER YER ALDI:
Bilindiği üzere 2003 yılından itibaren uygulamaya konulan Sağlıkta Dönüşüm
Programının birinci fazında hizmet sunum modelleri geliştirilmiş ve hizmete
erişimin önündeki engeller kaldırılmıştır. Sağlık kuruluşları birleştirilerek
ve ücretsiz aile hekimliği sistemine geçilerek hakkaniyetli şekilde hizmet tüm
ülke sathına yaygınlaştırılmış ve herkesin hizmete erişimi sağlanmıştır. İkinci
basamakta yapılan düzenlemelerle ve hastane alt yapılarının güçlendirilmesi ve
iyileştirilmesiyle hizmete erişim ve kalite yükseltilmiştir.
Diğer taraftan, sağlık hakkının tamamlayıcısı durumunda olan sağlık güvencesi
(sosyal güvenlik hakkı) sağlanmadığı takdirde sağlık hakkına erişimin önündeki
engellerin kaldırıldığından söz edilemez. Bu minvalde herkesin sağlık hakkını
en geniş şekilde kullanabilmesi için 2006 yılına kadar parçalı ve herkesi
kapsayıcı olmayan sosyal güvenlik sistemimiz 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile tek ve herkesi kapsayıcı
hale getirilmiştir. Dünya ile kıyasladığımızda bugün en geniş sağlık güvencesi
sağlayan ülkeler arasında bulunmaktayız.
Bugün artık, sağlık hizmetlerinde dün yakınma konusu olan konular gündemden
kalkmış, kuyruklar değil hasta memnuniyeti ve güvenliği, sağlık hizmetinin
kalitesi; aşılama oranlarındaki düşüklükler yerine aşi takvimine yeni aşıların
eklenmesi gibi konular ele alınmakta ve uygulamaya konulmaktadır.
aha iyi bir gelecek için sağlığın geliştirilmesi ve sağlıklı hayat programları,
sektörler arası işbirliği için çok yönlü sağlık sorumluluğu, uluslararası
alanda ülkenin gücünü artıracak sınır ötesi sağlık hizmetleri ve sağlık turizmi
gibi konular üzerinde çalışılmaktadır.
Diğer taraftan sosyodemografik dönüşüm, hızla gelişen teknoloji, sürekli
değişen ve artan sosyal ihtiyaç ve talepler, her sistemin sürekli olarak
revizyonunu ve iyileştirilmesini gerekli kılar. İdarenin fonksiyonlarından biri
olan kontrol aşamasında elde edilen sonuçlara göre sistemde gereken düzeltme ve
değişikliklerin yapılması elzemdir. Keza Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine
uyum için icap eden düzenlemelerin yapılması da zaruridir. Bu çerçevede, kanun
gerektiren alanları tanzim etmek üzere işbu Kanun Teklifi hazırlanmıştır.
Teklif ile;
• İlaç ve eczacılık alanında ihtiyaç duyulan bazı düzenlemelerin yapılması ve
idari yaptırımların güncellenmesi,
• Cumhurbaşkanlığı Hükümet sistemine geçiş için yapılan kanuni düzenlemelere
bağlı bazı teknik düzeltmelerin yapılması,
• Sağlık çalışanlarına karşı şiddetin önlenmesi ve sağlık hizmetlerinin daha
iyi, etkili ve verimli yürütülebilmesinin sağlanması,
• Nesebin korunmasına yönelik olarak üremeye yardımcı tedavi uygulamalarında
donasyon, üreme hücreleri ve embriyonun başkalarında kullanılmaması, taşıyıcı
annelik gibi hususların düzenlenmesi ve aykırı davranışlara yaptırımlar
getirilmesi,
• Tütün ürünlerinin, markanın ve ambalajın cezbedici özellikleri ortadan
kaldırılarak tek tip olarak tasarlanmış düz ve standart paket biçiminde
piyasaya arz edilmesi ve kapalı dolaplarda, kişilerin doğrudan ulaşamayacağı ve
göremeyeceği şekilde satışa sunulması,
• Anayasa Mahkemesi kararları ve uygulamada karşılaşılan problemler dikkate
alınarak, sözleşmeli aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanlarının çalışma yaş
hadleri ve izin hakları ile aile hekimliğine ilişkin bazı hususların
düzenlenmesi,
• Üremeye yardımcı tedavi (tüp bebek) uygulamalarında genel sağlık sigortası
kapsamının genişletilmesi,
• Halk sağlığının korunması ve halkın aldatılmaması amacıyla gıdanın etiketi,
tanıtımı veya reklâmında kullanılacak sağlık beyanları için Sağlık Bakanlığının
uygunluk görüşünün alınması ve farmosötik formdaki takviye edici gıdaların
üretim, ithalat, ihracat ve kontrolüne ilişkin usul ve esasların Türkiye İlaç
ve Tıbbi Cihaz Kurumunca belirlenmesi,
• Tabip ve diş tabiplerinin çalışma izinleri Sağlık Bakanlığınca verilmekte
olduğundan, birden fazla tabiplik ve diş tabipliği görevi için meslek odasından
izin alınması zorunluluğuna ilişkin düzenlemelerin yürürlükten kaldırılması,
• Terör örgütü üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı sebebiyle kamu görevinden
çıkarılan veya güvenlik soruşturması sonucuna göre kamu görevine alınmayan
tabip ve diş tabiplerinin özel mesleki faaliyetlerine ilişkin kurallar
(bunların sadece sosyal güvenlik kuruluşu ile sözleşmesi bulunmayan sağlık
kuruluşlarında veya muayenehanede çalışabilmesi ve düzenledikleri raporların
yargı kararlarına ve idari işlemlere esas alınmaması.) getirilmesi,
gibi bazı konularda düzenleme yapılmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- Halen ecza ticarethanelerinde yalnız eczanelere ve ilaç üreticilerine
ilaç satılabilmektedir. Türkiye'de ruhsatlı olmayan veya ruhsatlı olup piyasada
bulunmayan ilaçlar, reçeteli olarak şahsi kullanım için Sağlık Bakanlığının
izniyle Türk Eczacıları Birliği tarafından (2006 yılından beri) yurtdışından
temin edilmektedir.
Bu şekilde tedarikte sıkıntılar yaşanmakta olduğundan, Türk Eczacıları
Birliğinin yanında Sosyal Güvenlik Kurumu ve Sağlık Bakanlığı tarafından uygun
görülen kurum/kuruluşlar aracılığı ile şahsi kullanım için yurtdışından ilaç
temin edilebilmesine cevaz verilmektedir. Ancak bu şekilde temin edilen ilaçlar
için belli bir süre içerisinde ruhsat başvurusu yapılması ve ruhsat alınması
zorunlu kılınmıştır.
MADDE 2- Cezaların zamanında ve gecikmeden tesis edilebilmesi için mahalli
mülki idarelere göndermeden Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumuna da ceza
uygulayabilme yetkisi verilmekte ve caydırıcılığı sağlamak üzere fiilin
niteliği ve önemine göre para cezalarının alt ve üst sınırı yeniden
belirlenmektedir.
MADDE 3- Yeni düzenlenen Kanunun 11 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre
yurtdışından temin edilmiş ilaçlar için ruhsat başvurusunda bulunma süresinin,
bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte başlayacağı belirtilmektedir.
MADDE 4- Şirket' tarafından ecza ticarethanesi açılması durumunda mesul müdür
olarak atanacak eczacının şirket ortağı olması şartı, muvazaali ve sembolik
ortaklıklara sebebiyet vermektedir. Kanunda eczacı olmayan kimseler tarafından,
eczacı mesul müdür atanmak suretiyle ecza ticarethanesi açılmasına cevaz
verildiğine göre, şirketlerin de aynı kurala tabi kılınması uygun olacak ve
muvazaalı ortaklıkları ortadan kaldıracaktır.
MADDE 5- Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin millî
güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya
gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu
değerlendirilerek kamu görevinden çıkarılan veya güvenlik soruşturması sonucuna
göre kamu görevine alınmayan tabipler ve diş tabiplerinin meslek icralarına
ilişkin kurallar getirilmektedir. Bunların sadece sosyal güvenlik kuruluşu ile
sözleşmesi bulunmayan sağlık kuruluşlarında veya muayenehanede çalışabileceği
ve düzenledikleri raporların yargı kararlarına ve idari işlemlere esas
alınamayacağı öngörülmektedir. Ayrıca Devlet hizmeti yükümlüsü olanların,
birinci grup ilçe merkezleri için belirlenen Devlet hizmeti süresi kadar
müddetle mesleklerini icra edemeyecekleri belirtilmektedir.
MADDE 6- Üretimin güncel standartlara uygun olarak teminini sağlamak üzere
maddede düzenleme yapılmaktadır.
MADDE 7- Tibbî müstahzarların ruhsatlandırma süreçlerinin daha kısa sürede
yapılmasını temin etmek üzere ruhsatlandırmaya esas tahlillerin Bakanlıkça
yetkilendirilen laboratuvarlarda da yaptırılabilmesine imkân sağlanmaktadır.
MADDE 8- Beşerî tibbi müstahzarların yasal tedarik zinciri dışında satış,
dağıtım ve pazarlamasını yapanlar veya aracılık edenlere de idari para cezası
uygulanması caydırıcılığı artıracaktır.
MADDE 9- Maddedeki “hastalıkları teşhis ve tedavi” ifadesi, uygulamada hem
teşhis hem de tedavi ettiği yönündeki sağlık beyanının birlikte aranmasını
zorunlu kılmaktadır. Halbuki yalnızca teşhis veya yalnızca tedavi etme
beyanları da tüketiciyi aldatmaktadır. Bu bakımdan cümledeki “ve” bağlacı
“veya” şeklinde değiştirilerek tüketicinin aldatılmasının önüne geçilmesi
amaçlanmaktadır.
MADDE 10- Cezanın amacını ve caydırıcılığı sağlamak üzere maktu para cezası
kaldırılarak fiilin mahiyeti ve sonuçlarına göre idari para cezaları yeniden
belirlenmektedir. Buna göre;
a) Reçetesiz olarak veya eczaneler ile eczane ticarethaneleri dışında ilaç
satılmasının,
b) İlaçların eczanelerle ecza depolarından başka yerlere satılmasının,
c) İlaç sayılmayan bazı ecza ve kimya ürünlerinin izinsiz ithalinin, bunların
izinli laboratuvarlar dışında üretilmesinin,
ç) Bakanlıkça istenilen fiyat tadilinin yapılmamasının,
d) Kanunun diğer hükümlerine muhalefetin cezaları yeniden belirlenmektedir.
Ayrıca cezaların zamanında ve gecikmeden uygulanabilmesi için mahalli mülki
idarelere göndermeden Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunu da ceza
uygulayabilme yetkisi verilmektedir.
MADDE 11- Tabiplerin birden fazla tabiplik görevi kabul etmeleri için tabip
odasından izin almalarına ilişkin düzenlemeler yürürlükten kaldırılmaktadır.
MADDE 12- Eğitim-öğretim süresi 5 yıl olan eczacılık fakültelerinde eczane
stajlarının yapıldığı ve bu stajların takibi, kontrolü, sınavları, etkinliği ve
benzeri hususların fakülteler tarafından değerlendirmeye tabi tutulduğu;
yardımcı eczacıların çoğunluğunun istihdam edildiği serbest eczaneler
tarafından yardımcı eczacı çalıştırmaktan ticari kaygılar nedeniyle imtina
edilmesi ve eczacıların yardımcı eczacılık yapabileceği eczane bulmasında
karşılaşılması sebebiyle yardımcı eczacılıkla ilgili düzenlemeler yürürlükten
kaldırılmaktadır.
MADDE 13- Yardımcı eczacılığın kaldırılmasına bağlı olarak gerekli düzenlemeler
yapılmaktadır.
MADDE 14- Madde ile, Sağlık Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatı için tahsis edilen
döner sermaye miktarının her bütçe yılında Cumhurbaşkanı tarafından ihtiyaca
göre artırılması hususu düzenlenmektedir.
MADDE 15- Halen yürürlükteki Kanun hükmü, Sağlık Bakanlığına bağlı Döner
Sermaye işletmelerinin saymanlık hizmetlerinin, Maliye Bakanlığınca kurulacak
döner sermaye saymanlığı ve Maliye Bakanlığınca atanacak sayman ve saymanlık
personeli tarafından yürütüleceğini hükme bağlamıştır. Ancak Sağlık Bakanlığına
bağlı döner sermaye işletmelerinin muhasebe hizmetlerinin Bakanlıkça yürütülmesi;
Bakanlık tarafından teklif edilen ve Maliye Bakanlığınca uygun görülenlerin ise
Maliye Bakanlığı tarafından yürütülebilmesi uygun ve gerekli olduğundan,
Kanunda bu yönde değişiklik yapılması öngörülmektedir.
MADDE 16- Madde ile, Bakanlığın yeni teşkilât yapısının gerektirdiği değişiklik
ve atif düzeltmesi yapılmaktadır.
MADDE 17- 2238 sayılı Organ ve Doku Alinması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli
Hakkında Kanununun 15 inci maddesinde değişiklik yapılarak hukuka aykırı olarak
organ ve doku alan, satan, satın alan, satılmasına aracılık eden, saklayan,
nakleden veya aşılayan, organ veya doku teminine yönelik olarak ilan veya
reklam veren veya yayınlayan kişiler hakkında uygulanacak cezalarda, 5237
sayılı Türk Ceza Kanununa atif yapılarak kanunlar arasında uyum sağlanmaktadır.
Diğer taraftan üremeye yardımcı tedavi işlemleri kapsamında uygulanabilen
donasyon, üreme hücreleri ve embriyonun başkalarında kullanılması, taşıyıcı
annelik gibi işlemlere izin verilmediğinden, bu konudaki kuralları ihlal
edenlere cezai müeyyideler öngörülmektedir.
MADDE 18- Halkımızın inançları, değer yargıları ve sosyo kültürü muvacehesinde
üremeye yardımcı tedavi işlemleri kapsamında uygulanabilen donasyon, üreme
hücreleri ve embriyonun başkalarında kullanılması, taşıyıcı annelik gibi
işlemlere izin verilmemekteydi. Ancak son yıllarda bu alanda kamuoyuna yansıyan
ihlaller, meselenin mahiyeti ve ehemmiyeti, bu konuda kanuni düzenleme
yapılması zaruretini ortaya çıkarmıştır. 2238 sayılı Organ ve Doku Alinması,
Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanununa eklenen ek maddeler ile,
üremeye yardımcı tedavi uygulamalarına ilişkin kurallar ve yasaklar
Organ naklinin; alıcının en az iki yıldan beri fiilen birlikte yaşadığı eşi ile
dördüncü dereceye kadar (dördüncü derece dâhil) kan ve kayın hısımlarından
yapılabileceği; bunların dışında kalan canlıdan organ nakillerinin Organ Nakli
Değerlendirme Etik Komisyonlarının etik açıdan değerlendirmesiyle
gerçekleştirileceği öngörülmektedir.
MADDE 19- Ülkemiz limanlarına uğrayan gemilerin sağlık işlem ve kontrollerinde
Kanunda gösterilen uymayanlara verilecek idari para cezaları çok yüksek
belirlenmiştir. Bu durum, fiil ile cezaların orantılı olması ilkesine aykırı
olduğundan madde ile, 2548 sayılı Gemi Sağlık Resmi Kanununun 6 nci maddesinde
değişiklik yapılarak cezalar makul seviyede yeniden tespit edilmekte ve idari
para cezalarından, kaptan ve donatanın müteselsilen sorumlu oldukları
belirtilmektedir.
MADDE 20- 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununun ek 158 inci
maddesine ilişkin olarak Anayasa Mahkemesince verilen karar muvacehesinde
Sağlık Bilimleri Üniversitesinin Mütevelli Heyeti yeniden teşkil edilmektedir.
Ayrıca üniversite kadrolarına yapılacak öğretim üyesi atamalarının Mütevelli
Heyetince onaylanması öngörülmektedir.
MADDE 21- Diş hekimlerinin birden fazla tabiplik görevi kabul etmeleri için
tabip odasından izin almalarına ilişkin düzenlemeler yürürlükten
kaldırılmaktadır.
MADDE 22- Tabiplerin birden fazla tabiplik görevi kabul etmeleri için tabip
odasından izin almalarına ilişkin düzenlemelerin yürürlükten kaldırılmasına
bağlı olarak uyum düzenlemesi yapılmaktadır.
MADDE 23- Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık tesisleri ile üniversitelerin tip ve
diş hekimliği alanında lisans ve uzmanlık eğitimi veren kurumlarının birlikte
kullanımı hususunda uygulamada karşılaşılan problemlerin çözümüne yönelik
düzenleme yapılmaktadır.
MADDE 24- 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek 12 nci maddesi ile,
sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sırasında
veya görevleri dolayısıyla işlenen kasten yaralama suçu, 5271 sayılı Ceza
Muhakemesi Kanununun 100 üncü maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında tutuklama
nedeni varsayılan suçlar arasına alınmış ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarında
görev yapan personel de görevleriyle bağlantılı olarak kendilerine karşı
işlenen suçlar bakımından 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulamasında kamu
görevlisi sayılmıştır.
Sağlık çalışanlarına yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla Sağlık, İçişleri ve
Adalet bakanlıklarınca gerekli tedbirler alınmakla birlikte, sağlık
hizmetlerinin daha iyi ve verimli yürütülebilmesi için sağlık kurum ve
kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sebebiyle işlenen suçlarda
uygulanacak bazı adli işlemlerin yeniden düzenlenmesi ve sağlık çalışanlarının
şiddete karşı daha etkin korunması zorunluluğu ortaya çıkmıştır.
Madde ile, 3359 sayılı Kanunun ek 12 nci maddesinde düzenleme yapılarak, sağlık
kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sebebiyle kasten
işlenen suçlardan şüpheli olanların, kolluk görevlilerince yakalandıktan sonra
gerekli işlemleri yapılarak Cumhuriyet başsavcılığına mevcutlu olarak sevki
sağlanmaktadır. Cumhuriyet savcısı gerekli adli işlemleri tamamladıktan sonra
şüpheliyi, koşulları bulunması halinde tutuklanması talebiyle sulh ceza
hâkimliğine sevk edebilecek ve bu suçların soruşturmasında kolluk görevlileri,
müşteki, mağdur veya tanık ifadelerini işyerlerinde alabilecektir. Ayrıca bu
düzenlemeler, özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı
görevleri sebebiyle kasten işlenen suçlar hakkında da uygulanacaktır.
Düzenleme ile, sağlık çalışanlarına karşı şiddetin önlenmesi amaçlanmakta ve
sağlık hizmetlerinin daha iyi, etkili ve verimli yürütülebilmesi ile kesintiye
uğramaması sağlanmaktadır.
MADDE 25- Sinema salonlarında gösterilen filmler ve reklâmlar ile tiyatro
salonlarında sergilenen eserlerde ve internet ile topluma açık sosy ortamlarda
tütün ürünü kullanılması veya görüntüsünün kullanılması durumu, mevcut
düzenleme kapsamında değerlendirilmediğinden, bu hususun açıklığa
kavuşturulması, ayrıca sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti
verilen yerlere ilave olarak üniversite kampüs alanları içinde bulunan
işletmelerde de sigara satışının engellenmesi gerekli görülmüştür.
Ayrıca madde ile, satış noktalarında tütün ürünlerinin kapalı dolaplarda,
kişilerin ulaşamayacağı ve göremeyeceği şekilde satışa sunulması
hedeflenmiştir.
MADDE 26- Tütün ürünleri paketleri ile nargile şişelerinin üzerine, zararlarını
belirten resimli ve Türkçe yazılı uyarı veya mesajların konulacağı yüzde seksen
beşe çıkarılmaktadır. Ayrıca Türkiye'de üretilen veya ithal edilen tütün
ürünlerinin; markanın yazım şekli, yazı karakteri, punto boyutu, paket
üzerindeki konumu, paketlerin rengi, paket üzerinde yer verilen uyarı
mesajları, diğer zorunlu yazı, ibare, şekiller dahil olmak üzere aynı şekilde
tek tip olarak tasarlanmış düz ve standart paket biçiminde piyasaya arz
edileceği ve buna ilişkin düzenlemelerin Sağlık Bakanlığının uygun görüşü alınarak
Tarım ve Orman Bakanlığınca yapılacağı öngörülmektedir.
MADDE 27- 4207 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin on üçüncü fıkrasında düzenlenen
tütün ürünlerinin satışa arzına ilişkin usul ve esaslara uyulmaması
durumlarında uygulanacak yaptırımlar düzenlenmektedir. Ayrıca idari
müeyyidelerin uygulanmasında karşılaşılan tereddütlerin giderilmesi ve uygulama
birliğini sağlanması açısından, ceza takdirinde dikkate alınacak kriterler
belirtilmiş ve kapatma cezasından sonra aynı dönem içinde tekrarlayan
ihlallerde, her defasında işletmeye yirmi günden bir aya kadar kapatma cezası
verilmesi öngörülmüştür.
MADDE 28- Türkiye'de üretilen ya da ithal edilen tütün
ürünlerinin yedi ay içinde 4207 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine uygun hale
getirilmesine ilişkin düzenleme yapılmakta ve bu doğrultuda hazırlanacak alt
düzenlemelerin süresi düzenlenmektedir.
MADDE 29- Anayasa Mahkemesi kararları ve uygulamada karşılaşılan problemler
dikkate alınarak, sözleşmeli aile hekimlerinin ve aile sağlığı çalışanlarının
çalışma yaş hadleri, izin hakları ve kamu görevlisi olmayanlar için işsizlik
sigortası primi ödenmemesine yönelik düzenleme yapılmaktadır.
Buna göre, aile hekimlerinin ve aile sağlığı çalışanlarının çalışma yaş hadleri
65 olarak belirlenmiş; aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanlarının izin
hakları da mevcut uygulama paralelinde kanunla düzenlenmiştir.
Ayrıca, tereddütlerin giderilmesi bakımından vakıf üniversitelerinin de eğitim
aile sağlığı merkezi açmasına yönelik açık bir düzenleme yapılmaktadır.
MADDE 30- Mevcut hükümde, kişilerin aile hekimine kaydı yapıldıktan sonra, aile
hekimi değişikliğinin ancak belli bir süre sonra ve yine kişilerce yapılacağı
öngörülmüştür. Pilot uygulama dâhil on yıllık uygulama sürecinde sadece
kişilere bırakılan aile hekimi değiştirme hakkından dolayı bazı problemler
yaşanmaktadır. Orneğin kişiler, yer değiştirerek başka bir ile veya ilçeye
ikamet amacıyla gittikleri halde aile hekimlerini değiştirmemektedir. Bu
durumda özellikle koruyucu sağlık hizmetleri bakımından çocukluk çağı aşıları, gebelerin
izlemi gibi temel sağlık hizmetlerinde aile hekimleri kişilere ulaşamamakta,
dolayısıyla kişiler bu hizmetlerden habersiz veya mahrum kalabilmektedir. Bu ve
benzeri sebeplerle sağlık planlamasına uygun olarak, örneğin kişinin ikameti
değiştiğinde otomatik olarak kendisine yakın aile hekimine kaydının alınması
gibi çözümlerin geliştirilmesine imkân sağlanmaktadır.
Diğer taraftan 2023 yılına kadar iki bin nüfusa bir aile hekimliği birimi
kurulması hedeflenmiştir. Bu hedeflere ulaşabilmek ve optimum kayıtlı nüfus ile
aile hekimliği hizmeti sunabilmek için her bir aile hekimi için kayıtlı kişi
sayısının coğrafi şartlar, sağlık hizmet planlaması gibi kriterler esas
alınarak Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Sağlık Bakanlığınca
belirleneceği öngörülmüştür.
MADDE 31- Aile hekimliği hizmetini sunan kişiler, aile hekimleri ve aile
sağlığı elemanları olarak tanımlanmış olmakla birlikte; "aile sağlığı
elemanı” ismi yerine "aile sağlığı çalışanı" isminin kullanılmasının
daha uygun olduğu ve bu hizmeti sunan kişiler tarafından da daha iyi kabul
gördüğü değerlendirildiğinden, Kanunda geçen “aile sağlığı elemanı” tabirleri
“aile sağlığı çalışanı" olarak değiştirilmektedir.
MADDE 32- Yürürlükteki hükmün lafzına göre, yalnızca kadın infertilitesinde tüp
bebek tedavisi sağlanabilmekte; erkek infertilitesinin olduğu durumlarda tüp
bebek uygulamalarında sıkıntı yaşanmaktadır.
Madde ile, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 63
üncü maddesinde değişiklik yapılarak bu sorunun giderilmesi, ayrıca tüp bebek
uygulamasında yalnızca kadının yaşının önemli olduğunun belirtilmesi, eşi
tarafından bakmakla yükümlü olmayan, halen çalışan genel sağlık sigortalısı
olmasına rağmen en az beş yıllık genel sağlık sigortalılık ve 900 gün genel sağlık
sigortalısı prim gün sayısı olmayan kadının, eşinin bu kriterlere sahip olması
halinde tüp bebek tedavisinin finansmanının sağlanması ve kalitsal bir
hastalığı olan veya bu hastalık için taşıyıcı olduğu bilinen çiftin sağlam
çocuk sahibi olmasına ya da hasta çocuğu (talasemi, hemofili vs. gibi kalıtsal
genetik hastalıklar) olup ikinci çocuğun sağlam doğmasına yönelik yapılacak
preimplantasyon genetik
tarama yapılarak uygulanan yardımcı üreme yöntemi tedavilerinin finansmanının
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sağlanması amaçlanmaktadır.
MADDE 33- Madde ile, 5624 sayılı Kan ve Kan Ürünleri Kanununun 6 ncı maddesinde
değişiklik yapılarak kan ve kan ürünleri üretim yerleri ile ilgili yaptırımlar
ihtiyaçlara ve günün şartlarına göre yeniden düzenlenmektedir.
MADDE 34- Halk sağlığının korunması amacıyla gıdanın etiketi, tanıtımı veya
reklâmında kullanılacak sağlık beyanları için Sağlık Bakanlığının uygun görüşü
alınarak Bakanlıkça izin verilebileceği belirtilmektedir.
MADDE 35- Ürün gruplarının doğru sınıflandırılmasının yapılması ile pazardaki
mevcut karışıklığın önlenmesi ve halkın güvenli ürün kullanımının sağlanması
amacıyla farmasötik formda olan takviye edici gıdaların üretim, ithalat,
ihracat ve kontrolüne ilişkin usul ve esasların Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz
Kurumunca belirleneceği öngörülmektedir.
MADDE 36-27 nci maddenin ikinci cümlesindeki ürünler (kaynak suları, içme
suları, doğal mineralli sular ve tıbbi amaçlı sular) bakımından belediyelere ve
il özel idarelerine de müeyyide uygulanmasına imkân sağlanmakta ve bu suretle
belediyeler ve il özel idarelerinin sularla ilgili görevlerini bihakkın yapması
ve halk sağlığının korunması amaçlanmaktadır.
MADDE 37- Farmasötik formda olan takviye edici gıdalar ile özel tıbbî amaçlı
diyet gıdaların üretimi, ithalatı, ihracatı ve kontrolüne ilişkin görev ve
yetki Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunda olduğundan bu konuda idari yaptırım
uygulama yetkisi de, mahalli mülki amir ile birlikte Türkiye İlaç ve Tıbbi
Cihaz Kurumuna verilmektedir.
MADDE 38- 6428 sayılı Kanun kapsamında gerçekleştirilen entegre şehir
hastanelerinde yüklenici şirketin sözleşme kapsamında yer alan miktara bağlı
tibbi destek hizmetlerinde bulunan hizmetlerinin piyasa testinin 10 yılın
sonunda gerçekleştirilmesi hususu düzenlenmektedir.
MADDE 39- Hizmetlerin teminatı olarak yüklenici şirketler tarafından idareye
teslim edilen teminat mektuplarına konu bedellerin her yıl yurtiçi üretici
fiyatları artış oranında güncellenmesi öngörülmektedir.
MADDE 40- 6428 sayılı Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Tesis
Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alinmasi ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun kapsamındaki iş ve işlemler
işletme döneminde de damga vergisinden müstesna tutulmaktadır.
MADDE 41- Halen müfettiş, denetmen, denetçi, aktüer ve kontrolör istihdamında
yabancı dil şartı bulunmadığından, mevcut müfettiş yardımcısı, denetmen
yardımcısı, denetçi yardımcısı, aktüer yardımcısı ve stajyer kontrolör olarak
çalışanların belirtilen kadrolara atanmalarında da yabancı dil şartının
aranmaması öngörülmektedir.
MADDE 42- 112 il ambulans servisi başhekimlerinin de nitelikleri belirlenmekte
ve bu suretle sözleşmeli çalıştırılması öngörülmektedir.
MADDE 43- Yürürlük maddesidir.
MADDE 44- Yürütme maddesidir.
SAĞLIKLA İLGİLİ BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 2/3/1927 tarihli ve 984 sayılı Ecza Ticarethaneleriyle Sanat ve Ziraat
İşlerinde Kullanılan Zehirli ve Müessir Kimyevi Maddelerin Satıldığı Dükkanlara
Mahsus Kanunun 11 inci maddesine aşağıdaki fikra eklenmiştir.
“Türkiye'de ruhsatlı olmayan veya ruhsatlı olup da çeşitli sebeplerle piyasada
bulunmayan beşeri tibbi ürünler, Sağlık Bakanlığı tarafından uygun görülen
kurum/kuruluşlar ile Sosyal Güvenlik Kurumu ve Türk Eczacıları Birliği
aracılığıyla şahsi kullanım maksadıyla reçeteli olarak yurtdışından temin
edilebilir ve doğrudan hastalara verilebilir. Hastanelerin yurtdışından toplu
olarak getirdiği ilaçların temini de bu şekilde sağlanabilir. Bu fikraya göre
temin edilen ilaçlar için, yurtdışı ilaç listesine girdiği tarihten itibaren üç
yıl içerisinde izin/ruhsat sahibi tarafından ruhsat başvurusunda bulunulması ve
başvuru tarihinden itibaren en geç iki yıl içerisinde ruhsat alınması zorunludur.
Ruhsat başvurusu yapılmayan veya ruhsatı alınmayan ilaçların bu şekilde
teminine devam edilmesine karar vermeye Cumhurbaşkanı yetkilidir."
MADDE 2-984 sayılı Kanunun 21 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 21- Bu Kanunda tasrih edilen kaidelere riayet etmeyen veya memnuiyetlere
muhalif hareket eden ecza ticarethaneleri sahip veya müdiri mesulleri ile sanat
ve ziraat işlerinde kullanılan zehirli ve müessir maddeler satıcılığı
yapanlara, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu veya mahallî mülki amir
tarafından fiilin mahiyeti ve sonuçları dikkate alınarak iki bin Türk
lirasından yirmi bin Türk lirasına kadar idarî para cezası verilir. Fiilin bir
yıl içerisinde tekrarı halinde ceza bir kat artırılarak uygulanır. Bu
maddelerin satışı kamu sağlığı bakımından tehlikeli bir durum oluşturuyorsa,
tehlike giderilinceye kadar geçici olarak işletme faaliyetten menedilir.
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından idarî para cezası ve idari
yaptırım kararı verildiğinde keyfiyet ilgili mülkî amire bildirilir.”
MADDE 3-984 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 1- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 11 inci maddenin
ikinci fıkrasına göre yurtdışından temin edilmiş ilaçlar için ruhsat
başvurusunda bulunma süresi bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte başlar."
MADDE 4- 984 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin üçüncü cümlesi yürürlükten
kaldırılmıştır.
MADDE 5- 11/4/1928 tarihli ve 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San'atlarının
Tarzı İcrasına Dair Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 15- Terör örgütlerine veya Millî Güvenlik Kurulunca Devletin millî
güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya
gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu
değerlendirilerek ilgili mevzuat çerçevesinde kamu görevinden çıkarılan veya
güvenlik soruşturması sonucuna göre kamu görevine alınmayan tabipler ve diş
tabipleri, sadece 12 nci maddenin ikinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki
sağlık kurum ve kuruluşlarında mesleklerini icra edebilir. Ancak bunlardan
Devlet hizmeti yükümlüsü olanlar, kamu görevine alınmamasına karar verildiği
tarihten itibaren, 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel
Kanununun ek 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında birinci grup ilçe merkezleri
için belirlenen Devlet hizmeti süresi kadar müddetle mesleklerini icra
edemezler. Devlet yükümlülüğünü yerine getirirken kamu görevinden
çıkarılanların hizmet süreleri bu süreden düşülür. Bunların düzenledikleri
raporlar, yargı kararlarına ve idari işlemlere esas alınmaz."
MADDE 6- 14/5/1928 tarihli ve 1262 sayılı Ispençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar
Kanununun 5 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“İspençiyari ve tıbbi mevat ve müstahzaratın her türlü fenni ve İyi İmalat
Uygulamaları şartlarını haiz, kafi tesisatı muhtevi bir laboratuvar veya
fabrikada imali mecburidir."
MADDE 7- 1262 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin birinci fikrasının birinci
cümlesinde yer alan “nümuneler Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaletince” ibaresi
“numuneler Sağlık Bakanlığınca veya Sağlık Bakanlığınca yetkilendirilen
laboratuvarlarda” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 8- 1262 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“Yetkili merciden izin almaksızın veya verilen izne aykırı olarak sağlık beyanı
ile ürün tanıtım ve satışını yapanlar ile yasal tedarik zinciri dışında beşerî
tibbi müstahzarların satış, dağıtım ve pazarlamasını yapanlar veya aracılık
edenler hakkında yirmi bin Türk Lirasından üç yüz bin Türk Lirasına kadar idari
para cezası verilir."
MADDE 9- 1262 sayılı Kanunun 19 uncu maddesinin birinci fıkrasının üçüncü
cümlesinde yer alan “ve” ibaresi “veya” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 10- 1262 sayılı Kanunun 20 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 20- Bu Kanunun;
a) 1 inci maddesine aykırı olarak eczanelerle eczane ticarethaneleri dışında
veya reçetesiz ilaç satışı yapılması halinde her bir kutu için iki bin Türk
Lirası,
naddesinin dördüncü fıkrasına aykırı olarak eczanelerle ecza depolarından başka
yerlere ilaç satış yapılması halinde her bir kutu için iki bin Türk Lirası,
c) 5 inci maddesine muhalefet edenlere otuz bin Türk Lirası,
ç) 7 nci maddesinin üçüncü fıkrasına göre istenilen fiyat tadili yapılmaması
halinde otuz bin Türk Lirası,
d) 18 ve 19 uncu maddelerde mezkûr ahval hariç olmak üzere bu Kanunun diğer
hükümlerine muhalefet edenlere fiilin mahiyeti ve sonuçları da dikkate alınarak
iki bin Türk Lirasından on bin Türk Lirasına kadar,
idari para cezası verilir. Fiilin bir yıl içerisinde tekerrürü halinde ceza bir
kat artırılarak uygulanır.
Bu Kanunda yazılı olan idarî para cezalarına ve diğer idarî yaptırımlara
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu veya mahallî mülkî amir tarafından karar
verilir. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından idarî para cezası ve
idarî yaptırım kararı verildiğinde keyfiyet ilgili mülkî amire
bildirilir."
MADDE 11- 23/1/1953 tarihli ve 6023 sayılı Türk Tabipleri Birliği Kanununun 5
inci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkrası ile ek 1 inci maddesi
yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 12- 18/12/1953 tarihli ve 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında
Kanunun 5 inci maddesinin dokuzuncu fikrası yürürlükten kaldırılmış ve onuncu
fikrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“İkinci eczacılara asgari ücretin üç katından aşağı olmamak üzere taraflarca
belirlenecek ücret ödenir. İkinci eczacı çalıştırılması ile ilgili usul ve
esaslar Türk Eczacıları Birliğinin görüşü alınarak Sağlık Bakanlığınca
belirlenir."
MADDE 13- 6197 sayılı Kanunun; a) 35 inci maddesinin birinci fıkrasında yer
alan “ve yardımcı eczacılar,” ibaresi,
b) Geçici 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “ve yardımcı eczacı
olarak çalışma zorunluluğuna” ibaresi
yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 14- 4/1/1961 tarihli ve 209 sayılı Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık
Kurumları ile Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye
Hakkında Kanunun 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 1- Sağlık Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatında döner sermaye işletmesi
kurulabilir. Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı için tahsis edilen döner
sermaye miktarı on milyar Türk Lirasıdır. Bu miktar her bütçe yılı içinde
Cumhurbaşkanı tarafından ihtiyaca göre artırılabilir.“
MADDE 15- 209 sayılı Kanunun ek 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“EK MADDE 2- Sağlık Bakanlığına bağlı döner sermaye işletmelerinin muhasebe
hizmetleri Bakanlıkça yürütülür. Ancak, Bakanlık tarafından teklif edilen ve
Hazine ve Maliye Bakanlığınca uygun görülen döner sermaye işletmelerinin
muhasebe hizmetleri Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yürütülebilir.”
MADDE 16- 209 sayılı Kanunun ek 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının ikinci
cümlesinde yer alan “Kamu hastane birliklerinde” ibaresi “Il sağlık
müdürlüğünün” şeklinde ve ikinci fıkrasında yer alan “Sağlık Bakanlığı ve Bağlı
Kuruluşların Teşkilat ve Görevleri
Kanun Hükmünde Kararnamenin 33 üncü” ibareleri “11/10/2011 tarihli ve 663
sayılı Sağlık Alanında Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin
42 nci” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 17- 29/5/1979 tarihli ve 2238 sayılı Organ ve Doku Alinması, Saklanması,
Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanunun 15 inci maddesi başlığı ile birlikte
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Cezai ve idari müeyyideler:
MADDE 15- Hukuka aykırı olarak organ ve doku alan, satan, satın alan,
satılmasına aracılık eden, saklayan, nakleden veya aşılayan, organ veya doku
teminine yönelik olarak ilan veya reklam veren veya yayınlayan kişiler hakkında
26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 91 inci maddesi uygulanır.
Bu Kanuna aykırı şekilde embriyo ve üreme hücresi bağışlayan, aşılayan,
bulunduran, kullanan, saklayan ve nakledenlerle bunların alım ve satımını
yapanlar, alım ve satımına aracılık edenler veya komisyonculuğunu yapanlar veya
bu fiilleri özendiren, bunlara yönlendiren veya bunlara yönelik ilan veya
reklam veren veya yayınlayan kişiler hakk fiil daha ağır cezayı gerektiren bir
suç teşkil etmediği takdirde üç yıldan beş yıla kadar hapis ve bin günden
ikibin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.
Bu Kanunun ek 1 inci maddesine aykırı fiili tespit edilen kişilerin sertifika
ve izin belgeleri iptal edilir ve ilgili alanda çalışmalarına izin verilmez.
Bakanlıktan izin alınmaksızın organ nakli ve üremeye yardımcı tedavi merkezi
açılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar hakkında 7/5/1987 tarihli ve 3359
sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek 11 inci maddesi hükümleri
uygulanır.
Bu Kanuna ve Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara aykırı şekilde faaliyet
gösteren sağlık kurum ve kuruluşları hakkında fiilin niteliği ve tekerrür
durumuna göre Bakanlıkça faaliyet durdurma veya faaliyet izni iptali müeyyidesi
uygulanır.”
MADDE 18- 2238 sayılı Kanuna aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir. “Üremeye
yardımcı tedavi uygulamaları:
EK MADDE 1- Doğal yollarla çocuk sahibi olunamadığı veya tibbi gereklilik
bulunduğu hallerde, kadın ve/veya erkeğin üreme hücrelerinin tibbi yöntemlerle
döllenmeye elverişli hale getirilmek ve vücut içinde veya dışında döllenmesini
sağlamak suretiyle üreme hücreleri veya embrivo anne adayına uygulanabilir. Bu
yöntem sadece evli olan eşler arasında gerçekleştirilir. Bu tedavi
uygulamaları, Bakanlıkça belirlenen tibbi esaslar çerçevesinde bakanlıkça
yetkilendirilmiş hekimler tarafından ve Bakanlıkça ruhsatlandırılan üremeye
yardımcı tedavi uygulama merkezlerinde gerçekleştirilebilir. Üremeye yardımcı
tedavi uygulama merkezlerinin açılması, çalışması ve denetlenmesi usul ve
esasları Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.
Eşlerden biri veya her ikisinden alınan üreme hücreleri ve bu hücrelerden elde
edilen embriyonun, başka kişilere uygulanması yoluyla çocuk sahibi olmak ve
taşıyıcı annelik yapmak yasaktır.
Başkasına ait üreme hücresi ve/veya embriyonun kullanılması suretiyle donasyon
işlemi yapılması ve bu amaçla üreme hücresi ve/veya embriyo bağışlanması,
satılması, bulundurulması, kullanılması, saklanması, taşınması, ithalatı,
ihracatı ve bu işlemlere aracılık edilmesi yasaktır.
Canlıdan organ alınması ve etik komisyonları:
EK MADDE 2- Canlıdan organ nakli, alıcının en az iki yıldan beri evli olduğu
eşi ile dördüncü dereceye kadar (dördüncü derece dâhil) kan ve kayın
hısımlarından yapılabilir. Organ nakli gereken hastalığın evlilikten sonra
teşhis edildiği durumlarda eşlerin en az iki yıllık evli olması şartı aranmaz.
Birinci fıkrada yer alan hususların dışında kalan canlıdan organ nakillerinin
etik açıdan değerlendirmesi, organ nakli başvurusunun yapıldığı ilde
oluşturulan Organ Nakli Değerlendirme Etik Komisyonları tarafından yapılır.
Organ nakli hizmeti sunan hastanelerin bulunduğu her ilde Organ Nakli
Değerlendirme Etik Komisyonu kurulur. Komisyon başvurunun yapıldığı tarihten
itibaren en geç 15 gün içinde, acil durumlarda ise derhal toplanır ve oyçokluğu
ile karar alır.
Organ Nakli Değerlendirme Etik Komisyonlarının kararlarına karşı yapılacak
itirazları değerlendirmek üzere Ulusal Organ Nakli Etik Kurulu teşkil edilir.
Ulusal Organ Nakli Etik Kurulu, itiraz üzerine komisyon kararlarını inceleyerek
onaylar, iptal eder veya komisyonun yerine geçip yeniden karar alır. Kurulun
organ nakli başvurularına dair verdiği kararları kesindir. Ulusal Organ Nakli
Etik Kurulu itirazın yapıldığı tarihten itibaren en geç 15 gün içinde, acil
durumlarda ise derhal toplanır ve katılanların üçte ikisinin oyuyla karar alır.
Bu çoğunluk sağlanamadığında itiraz reddedilmiş sayılır.
Ulusal Organ Nakli Etik Kurulu ve Organ Nakli Değerlendirme Etik
Komisyonlarının toplantıları gizli oturum şeklinde yapılır. Toplantıda alınan
kararlara dair bilgi ve belgeler gizlidir üçüncü kişi ve kuruluşlarla
paylaşılamaz.
Organ Nakli Değerlendirme Etik Komisyonları ve Ulusal Organ Nakli Etik
Kurulunun teşkili ile çalışma usul ve esasları Sağlık Bakanlığınca düzenlenir.”
MADDE 19- 6/11/1981 tarihli ve 2548 sayılı Gemi Sağlık Resmi Kanununun 6 ncı maddesinin
ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fikra
eklenmiştir.
“Bu Kanunda belirtilen yasaklara aykırı hareket eden gemi kaptanlarına geminin
ödemesi gereken indirimsiz sağlık resmi kadar idarî para cezası verilir. Ancak
idarî para cezası 1000 net tonluk geminin ödemesi gereken indirimsiz sağlık
resmi tutarından az olamaz. Bu idarî para cezasını uygulamaya Türkiye Hudut ve
Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü görevlileri yetkilidir."
“Gemi sağlık resmi ve idarî para cezalarından, kaptan ve donatan müteselsilen
sorumludurlar.”
MADDE 20- 28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı
Kanununun ek 158 inci maddesinin ikinci fıkrasına birinci cümleden sonra gelmek
üzere aşağıdaki cümleler eklenmiş, aynı fikrada yer alan “Bakan ve
Yükseköğretim Kurulu tarafından” ibaresi “Bakan, Yükseköğretim Kurulu ve
Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Yönetim Kurulu tarafından” şeklinde ve
beşinci fıkrasının üçüncü cümlesinde yer alan “ve öğretim üyesi atamaları bu kadrolara
yapılır” ibaresi “ve bu kadrolara yapılan öğretim üyesi atamaları Mütevelli
Heyet tarafından onaylanır” şeklinde değiştirilmiştir. “Mütevelli Heyeti;
Rektör, eğitim ve araştırma konusunda görevlendirilmiş Sağlık Bakanı
Yardımcısı, Sağlık Bakanının seçtiği bir üye, Yükseköğretim Kurulu tarafından
seçilen profesör unvanına sahip bir üye ile Türkiye Sağlık Enstitüleri
Başkanlığı Yönetim Kurulu'nca belirlenen Sağlık Bilimleri Üniversitesi dışından
bir üye olmak üzere, toplam beş üyeden oluşur. Mütevelli Heyeti Rektör
başkanlığında ilk toplantısını yapar ve bu toplantıda yapılacak seçim ile
Mütevelli Heyeti Başkanı belirlenir.”
MADDE 21- 7/6/1985 tarihli ve 3224 sayılı Türk Diş Hekimleri Birliği Kanununun
42 nci maddesinin başlığı “Bildirim zorunluluğu” şeklinde değiştirilmiş ve aynı
maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 22- 3224 sayılı Kanunun 46 nci maddesinde yer alan “42 nci maddesinin
birinci ve dördüncü fıkralarındaki hükümlere” ibaresi “42 nci maddesine” şeklinde
değiştirilmiştir.
MADDE 23- 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek
9 uncu maddesine ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fikralar
eklenmiştir.
“Birlikte kullanıma konu sağlık tesisleri için bu maddede belirtilen esaslar
çerçevesinde birden fazla üniversite ile de protokol yapılabilir. Birlikte
kullanımdaki hastanenin başhekimi tarafından üniversitenin tip fakültesi ve dış
hekimliği fakültesi öğretim elemanları ve bunların kadrosunda bulunan öğretim
elemanı dışındaki diğer personelle, ilgili fakülte dekanının görüşü alınarak,
yürütülecek hizmetlere ilişkin en fazla üç yıl süreli ayrı ayrı sözleşme
imzalanabilir. Bu fakültelerin dışındaki üniversite personeli ile de rektörün
görüşü alınarak sözleşme yapılabilir. Bu sözleşmelerde, sunulacak hizmetin
niteliği, performans hedefleri ve süresi yer alır. Öğretim elemanlarıyla
yapılan sözleşmelerde mezuniyet öncesi ve mezuniyet sonrası eğitim ile bilimsel
çalışmalara ilişkin yetki ve sorumluluklar ayrıca belirtilir. Süresi biten
sözleşmeler yenilenebilir. Sözleşme bitim tarihinden bir ay önce tarafların
aksine yazılı bildirimi yoksa sözleşme kendiliğinden birer yıllık sürelerle
uzar.
Üniversitelerin sağlık uygulama ve araştırma merkezleri ile ağız ve diş sağlığı
uygulama ve araştırma merkezlerinin uygulamaları üniversiteler tarafından
işletilen hastanelerde ve sağlık tesislerinde veyahut üniversitelerin birlikte
kullanım protokolü imzaladığı hastanelerde veya sağlık tesislerinde
yapılabilir."
MADDE 24- 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek
12 nci maddesine aşağıdaki fikra eklenmiştir.
"Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri
sebebiyle kasten işlenen suçlardan şüpheli olanlar, kolluk görevlilerince
yakalanır ve gerekli işlemleri yapılarak Cumhuriyet başsavcılığına sevk edilir.
Cumhuriyet savcısı adli işlemleri tekemmül ettirir. Bu suçların
soruşturmasında, kolluk tarafından müşteki, mağdur veya tanık olan sağlık
personelinin ifadeleri işyerlerinde alınır. Bu fikra hükmü, özel sağlık kurum
ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sebebiyle kasten
işlenen suçlar hakkında da uygulanır.
MADDE 25- 7/11/1996 tarihli ve 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının
Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin altıncı, yedinci ve
onüçüncü fikraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"(6) Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik
kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde, sinema ve tiyatrolarda gösterilen
eserlerde, internet, topluma açık olan sosyal medya ve benzeri ortamlarda tütün
ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez.
(7) Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerde ve
bunların yerleşkelerinde tütün ürünlerinin satışı yapılamaz.”
“(13) Tütün ürünleri, kişilerin doğrudan ulaşacağı veya göreceği şekilde satışa
arz edilemez. Bu ürünlerin işletme içinden ve dışından görünmeyecek şekilde
renk, şekil ve ebatları Sağlık Bakanlığının uygun görüşü alınarak Tarım ve
Orman Bakanlığınca belirlenen kapalı dolaplarda satışa sunulması
zorunludur."
MADDE 26- 4207 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının birinci
cümlesinde yer alan “yüzde altmışbeşinden” ibaresi “yüzde seksenbeşinden”
şeklinde değiştirilmiş, fikraya aşağıdaki cümleler eklenmiş ve beşinci fıkrası
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Türkiye'de üretilen veya ithal edilen
tütün ürünleri; markanın yazım şekli, yazı karakteri, punto boyutu, paket
üzerindeki konumu, paketlerin rengi, diğer yazı, ibare ve şekiller dâhil olmak
üzere aynı şekilde tasarlanmış düz ve standart paket biçiminde piyasaya arz
edilir. Marka, paketin sadece bir yüzeyine ve bu yüzeyin yüzde beşini aşmayacak
şekilde yazılır. Paketlerin üzerine markanın logosu, simgesi veya sair
işaretleri konulamaz. Bu kurallar birden fazla paketi bir arada bulunduran
tütün ürünleri kutuları için de geçerlidir.”
“(5) Bu Kanunda belirtilen uyarı yazıları, resim, şekil veya grafik
mesajlarıyla, paket üzerinde yer verilen markanın yazım şekli, yazı karakteri,
punto boyutu, paket üzerindeki konumu, paketlerin rengi, paket üzerinde yer
verilen uyarı mesajları, diğer zorunlu yazı, ibare ve şekiller dâhil olmak
üzere tek tip olarak tasarlanmış düz ve standart paketler ile ilgili hususlar
Sağlık Bakanlığının uygun görüşü alınarak Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından
hazırlanan yönetmelikle düzenlenir.”
MADDE 27- 4207 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin mülga sekizinci fıkrası
aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiş ve onaltıncı fikrasına aşağıdaki
cümlelere
"(8) 3 üncü maddenin on üçüncü fıkrasındaki yasaklara aykırı hareket
edenler, mahalli mülki amir tarafından beşbin Türk Lirasından yirmibin Türk
Lirasına kadar idarî para cezası ile cezalandırılır." “Kapatma cezasından
sonra aynı dönem içinde tekrarlayan ihlallerde ise, her defasında işletmeye
yirmi günden bir aya kadar kapatma cezası verilir. Alt ve üst sınırları
belirlenen idari para cezalarının miktarı, işletmenin büyüklüğü, ihlalin
gerçekleştiği yer itibarıyla ihlalin etki derecesi ve niteliği ile ağırlığı
gibi ölçütlere göre takdir edilir."
MADDE 28- 4207 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 5- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Türkiye'de
üretilen veya ithal edilen tütün ürünler, yedi ay içinde 4 üncü maddenin üçüncü
fıkrasına uygun hale getirilir.”
(2) 4 üncü maddenin beşinci fıkrasında öngörülen yönetmelik bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde çıkarılır."
MADDE 29- 24/11/2004 tarihli ve 5258 sayılı Aile Hekimliği Kanununun 3 üncü
maddesinin ikinci fıkrasının üçüncü cümlesine “yürütmek üzere” ibaresinden
sonra gelmek üzere "aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanları altmışbeş
yaşına kadar” ibaresi, fikraya aşağıdaki cümle ve maddeye aşağıdaki fıkralar
eklenmiştir. “Bu şekilde kamu görevlisi olmayanlardan sözleşme yapılmak suretiyle
çalıştırılan personel hakkında 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik
Sigortası Kanunu hükümleri uygulanmaz”
“Aile hekimliği uzmanlık eğitimi veren vakıf üniversiteleri ile Sağlık
Bakanlığı arasında bu maddenin birinci fıkrası kapsamında kurumsal sözleşme
yapılabilir ve sekizinci fikradaki usul ve esaslara göre üniversite hesabına
ödeme yapılır.
Aile hekimleri ferden veya müştereken personel çalıştırabilir ve işveren
olabilir.
Aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanlarının yıllık izinleri yıl içinde çalışılan
süre ile orantılı olmak ve ait olduğu sözleşme döneminde kullanılmak üzere otuz
gündür. Ayrıca beş gün kongre ve seminer izni ile yıllık izin bitiminden sonra
mazeretleri nedeniyle beş gün idari izin verilebilir. Evlenme, ölüm, doğum ve
emzirme hallerinde, 657 sayılı Kanunun 4/B maddesi kapsamındaki sözleşmeli
personele ilişkin izin hükümleri uygulanır. Hastalık durumunda, bir mali yılda
en çok on günlük dönemler halinde toplam kırk güne kadar hekimin uygun
görmesiyle hastalık izni verilebilir. Bir defada on günü aşan hastalık izni
ancak sağlık kurulu raporu ile verilebilir. Sözleşmeli aile hekimi iken aile
hekimliği uzmanlık eğitimi yapmakta olanlar, bu eğitimleri kapsamındaki hastane
rotasyonu süresince izinli
sayılır.”
MADDE 30-5258 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“Aile hekimliği uygulaması kapsamında kişilerin aile hekimine kaydı yapılır.
Sağlık Bakanlığınca belirlenen süre sonunda kişiler aile hekimlerini
değiştirebilirler veya sağlık hizmet planlamasına uygun olarak Sağlık Bakanlığı
kişilerin aile hekimi değiştirilebilir. Her bir aile hekimi için kayıtlı kişi
sayısı, coğrafi şartlar, sağlık hizmet planlaması gibi kriterler esas alınarak
Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Sağlık Bakanlığınca
belirlenir."
MADDE 31- 5258 sayılı Kanunda yer alan “aile sağlığı elemanı” ibareleri “aile
linde, “aile sağlığı elemanları” ibareleri “aile sağlığı çalışanları"
şeklinde, “aile sağlığı elemanlarına” ibareleri "aile sağlığı
çalışanlarına” şeklinde, “aile sağlığı elemanlarının" ibareleri “aile
sağlığı çalışanlarının” şeklinde ve “aile sağlığı elemanlarıyla” ibaresi “aile
sağlığı çalışanlarıyla” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 32- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanununun 63 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"e) Evli olmakla birlikte çocuk sahibi olmayan genel sağlık
sigortalısının;
1) Yapılan tıbbî tedavileri sonrasında normal tıbbî yöntemlerle çocuk sahibi
olamadığının ve ancak yardımcı üreme yöntemi ile çocuk sahibi olabileceğinin
Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucuları sağlık kurulları tarafından
tıbben mümkün görülmesi,
2) Kadının 23 yaşından büyük, 40 yaşından küçük olması,
3) Son üç yıl içinde diğer tedavi yöntemlerinden sonuç alınamamış olduğunun
Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucuları sağlık kurulları tarafından
belgelenmesi,
4) Uygulamanın yapıldığı tibbî merkezin Kurum ile sözleşme yapmış olması,
5) Eşlerden birinin en az beş yıldır genel sağlık sigortalısı veya bakmakla
yükümlü olunan kişi olup, 900 gün genel sağlık sigortası prim gün sayısının
olması,
şartlarının birlikte gerçekleşmesi halinde veya sağlam çocuk sahibi olan
çiftler hariç olmak üzere Kurumun belirlediği kalıtsal bir hastalığı olan veya
bu hastalık için taşıyıcı olduğu bilinen evli çiftin sağlam çocuk sahibi
olmasına yönelik birinci fıkranın (e) bendinin (2), (4) ve (5) numaralı alt
bentlerinde belirtilen şartların birlikte gerçekleşmesi halinde, en fazla üç
deneme ile sınırlı olmak üzere yardımcı üreme yöntemi tedavileri ile bir
hastalığın tedavisinin başka tibbî bir yöntemle mümkün olmaması ve Kurumca
yetkilendirilen sağlık hizmet sunucuları sağlık kurulları tarafından tıbben
zorunlu görülmesi ve uygulamanın yapıldığı tibbî merkezin Kurum ile sözleşme
yapmış olması halinde yardımcı üreme yöntemi tedavileri,"
MADDE 33- 11/4/2007 tarihli ve 5624 sayılı Kan ve Kan Ürünleri Kanununun 6 ncı
maddesinin altıncı fikrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(6) Ruhsat almadan faaliyet gösterenler valilikçe faaliyetten men edilir ve on
bin Türk Lirası idarî para cezası ile cezalandırılır. 3 üncü maddenin birinci
fıkrasının (c) bendinde saklanması zorunlu tutulan belge ve örnekleri
saklamadığı tespit edilenler ile mevcut ruhsatı kapsamı dışında faaliyet
gösterenlere on bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır; bu ihlallerin iki
yıl içinde tekrarı hâlinde idari para cezası bir kat artırılarak uygulanır;
üçüncü tekrarında artırımlı idari para cezası uygulanır ve on güne kadar faaliyeti
durdurulur; dördüncü tekrarında ise süresiz faaliyetten menedilir."
MADDE 34- 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı,
Gıda ve Yem Kanununun 23 üncü maddesine, birinci fıkrasından sonra gelmek üzere
aşağıdaki fikra eklenmiş ve diğer fikralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
"(2) Gıdanın etiketi, tanıtımı veya reklâmında sağlık beyanı
yapılabilmesine, Sağlık Bakanlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça izin
verilebilir."
MADDE 35- 5996 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Farmasötik formda olmayan takviye edici gıdaların üretim, ithalat, ihracat
ve kontrolüne ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir. Ancak, farmasötik
formda olan takviye edici gıdalar ile özel tibbî amaçlı diyet gıdaların üretim,
ithalat, ihracat ve kontrolüne ilişkin usul ve esaslar Türkiye İlaç ve Tıbbi
Cihaz Kurumunca belirlenir."
MADDE 36- 5996 sayılı Kanunun 40 inci maddesinin (ö) bendine
“işyerlerine," ibaresinden sonra gelmek üzere “belediyelere ve il özel
idarelerine” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 37- 5996 sayılı Kanunun 42 nci maddesine aşağıdaki fikra eklenmiştir.
"(7) 28 nci maddenin birinci fıkrasının ikinci cümlesindeki ürünler
bakımından bu Kanunda belirtilen idari yaptırımları uygulamaya Türkiye İlaç ve
Tıbbi Cihaz Kurumu ile mahalli mülki amir yetkilidir. Türkiye İlaç ve Tıbbi
Cihaz Kurumu tarafından idari para cezası ve idari yaptırım kararı verildiğinde
keyfiyet ilgili sağlık müdürlüğüne bildirilir."
MADDE 38- 21/2/2013 tarihli ve 6428 sayılı Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel İş
Birliği Modeli ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alınması ile Bazı
Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 1
inci maddesinin ikinci fıkrasının (e) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"e) Hizmet bedeli: Bedelin bir unsuru olup tesisin ve ekipmanların
kullanıma hazır tutulmasına yönelik bakım, onarım ve benzeri hizmetlerin bedeli
ile ilgili mevzuatına göre hizmet alımı yoluyla gördürülebilecek hizmetlerin
sunulması karşılığında idare tarafından yükleniciye ödenen, beş yıl ve ihtiyari
hizmetlerde sözleşmede yer alan miktara bağlı, tıbbi destek hizmetlerinde ise
on yılı geçmemek üzere dönemsel piyasa testi ile güncellenen bedeli,"
MADDE 39- 6428 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin onikinci fıkrasına aşağıdaki
cümle eklenmiştir. “İşletme dönemindeki teminat miktarı her yıl, Türkiye
İstatistik Kurumunca belirlenen yurtiçi üretici fiyat endeksindeki artış
oranında artırılır."
MADDE 40-6428 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
“MADDE 9- (1) Bu Kanun kapsamında yapılacak yatırımlarla ilgili olarak idare
ile gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri arasında yapılacak her türlü iş ve
işlemler ile düzenlenecek kâğıtlar, 1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga
Vergisi Kanununa göre alınan damga vergisinden ve yatırım dönemiyle sınırlı
olmak kaydıyla, 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınan
harçlardan müstesnadır.”
MADDE 41- 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 27
nci maddesinin ikinci fıkrasına “atanmaları,” ibaresinden sonra gelmek üzere
“yabancı dil şartı hariç olmak üzere” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 42- 11/10/2011 tarihli ve 663 sayılı Sağlık Alanında Bazı Düzenlemeler
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 42 nci maddesinin beşinci fıkrasının
birinci cümlesinde yer alan “yüz yatağın altındaki hastane başhekimlerinin
tabip” ibaresi “yüz yatağın altındaki hastanelerin ve 112 il ambulans servisi
başhekimlerinin tabip” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 43- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 44- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
Eklenme tarihi: 3.11.2018
Kaynak: http://www.hurriyet.com.tr/gundem/saglik-calisanlarina-siddet-yasa-teklifi-mecliste-41002686
